Τουρκία: Η άβολη εξίσωση

Επί της αρχής, οι νόμιμα εκλεγμένες κυβερνήσεις ασφαλώς πρέπει να προστατεύονται από πραξικοπήματα. Η κατάλυση μιας εκλεγμένης κυβέρνησης με τανκς δεν μπορεί να είναι αποδεκτή. 

Ο Ταγίπ Ερντογάν αποκατέστησε την δημοκρατία αποκρούοντας το πραξικόπημα; 

Και ναι και όχι. Απέκρουσε την κατάληψη του πολιτεύματος από τον στρατό. Δεν αποκατέστησε όμως καμία δημοκρατία γιατί εδώ και χρόνια, δεν υπάρχει ουσιαστική δημοκρατία στην Τουρκία.

Η Τουρκία μεταβαίνει σε ένα πολιτειακό καθεστώς που προσομοιάζει επικίνδυνα σε σουλτανάτο στο οποίο ένα πρόσωπο έχει στραγγαλίσει και συγκεντρώσει όλες τις εξουσίες επάνω του. 

Το ίδιο βράδυ του πραξικοπήματος εκδιώχτηκαν 2.745 δικαστές επειδή θεωρήθηκαν ''ύποπτοι''. 

Προξενεί θαυμασμό όχι μόνο το νούμερο αλλά και η ταχύτητα της πρωτοβουλίας απο μια συνεδρίαση στις 3 τα ξημερώματα. Η μέθοδος είναι κατεξοχήν γνώρισμα μιας απολυταρχίας. Είναι προφανές ότι οι λίστες συμπαθούντων-αντιφρονούντων ήταν έτοιμες απο καιρό. 

Δεν είναι άλλωστε η πρώτη φορά που οι δικαστές εκβιάζονται στην Τουρκία επί Ερντογάν. 

Το 2015 δύο δικαστές φυλακίστηκαν σύμφωνα με τον αντιτρομοκρατικό νόμο, επειδή κατά την δικαιοδοτική τους κρίση έκριναν αθώους  και αποφυλάκισαν αντιπάλους του Ερντογάν. Κατέληξαν έτσι στη φυλακή και οι ίδιοι οι δικαστές. Η φυλάκιση τους δεν έγινε με δικαστική κρίση αλλά από το δικαστικό γραφείο της κυβέρνησης. 

Ο τύπος επίσης ελέγχεται ασφυκτικά στην Τουρκία όπως σε όλα τα απολυταρχικά καθεστώτα. 

Το facebook και το twitter και το Youtube απαγορεύτηκε πρόσφατα να εκπέμπουν, το Μάρτιο του 2015, για αναρτήσεις που ενοχλούσαν το κράτος, μετά τις διαδηλώσεις της νεολαίας που πνίγηκαν στην πλατεία Taxim με δακρυγόνα και αίμα.

Η μαζικής κυκλοφορίας εφημερίδα Zaman που πουλούσε πάνω από 650.000 φύλλα ημερησίως και ασκούσε κριτική στον Ερντογάν έκλεισε πραξικοπηματικά με επέμβαση αστυνομίας. Οι διαδηλώσεις υπέρ της ελευθερίας του τύπου κατεστάλησαν με βία. 

Τέσσερις μόλις ημέρες πριν τις τελευταίες βουλευτικές εκλογές η τουρκική αστυνομία είχε πάρει με τη βία τον έλεγχο δύο τηλεοπτικών δικτύων. Οι δυνάμεις ασφαλείας είχαν εισβάλλει, σε ζωντανή μετάδοση, μπροστά στις κάμερες, στην έδρα του Bugűn TV και του Kanaltűrk στην Κωνσταντινούπολη και έκλεισαν τα κανάλια προς παραδειγματισμό των υπολοίπων.  

Ο αυταρχισμός του καθεστώτος έχει εξαντλήσει την ελευθερία του τύπου που είναι πλέον αναγκαστικά καθεστωτικός. Όποιος ασκεί κριτική συλλαμβάνεται και μάλιστα βάση του αντιτρομοκρατικού νόμου, αντιμετωπίζεται δηλαδή ως τρομοκράτης.

Τα τελευταία δύο χρόνια δεκάδες εντάλματα σύλληψης έχουν ενεργοποιηθεί και εκτελεστεί κατά δημοσιογράφων και διευθυντών ενημερωτικών μέσων. 

Συνήθως στα απολυταρχικά καθεστώτα ο δεσπότης πλουτίζει παράνομα. Ο Remzi Gur, ο ταμίας του Ερντογάν, ανακαλύφθηκε πρόσφατα μεταξύ των ονομάτων στη λίστα των Panama Papers. 

Ο μικρότερος γιος του Τούρκου πρωθυπουργού Μπιλάλ Ερντογάν φαίνεται να εμπλέκεται σε σκάνδαλα διαφθοράς, κατάχρησης δημόσιου χρήματος. Ο γενικός εισαγγελέας της Κωνσταντινούπολης έχει ήδη εκδώσει ένταλμα σύλληψης σε βάρος του ως αρχηγού εγκληματικής οργάνωσης με σκοπό το προσωπικό κέρδος. 

Οι Αμερικανικές αρχές αναφέρθηκαν πρόσφατα και διπλωματικά, σε συμμετοχή της Τουρκίας στο λαθρεμπόριο πετρελαίου του Ισλαμικού κράτους. Η γερμανική Handelsbatt έγραψε ότι ο γιος του Ερντογάν μπορεί να λειτούργησε σαν ο άτυπος Υπουργός Πετρελαίου του Ισλαμικού κράτους.

Η ουσία είναι ότι η Τουρκία δεν χαίρει καμίας δημοκρατίας και η κατάσταση χειροτερεύει. Το γεγονός ότι η δικαστική εξουσία είναι αλυσοδεμένη ενώ ο τύπος αδυνατεί να ασκεί κριτική αποδυναμώνουν τη δημοκρατική νομιμοποίηση του Ερντογάν. Όχι όμως την λαϊκή αποδοχή του στα συντηρητικά τμήματα της αχανούς Τουρκίας.

Η διπλωματική αναγνωρισιμότητα του Ερντογάν ενισχύθηκε. Το παράδειγμα ενός επιτυχημένου στρατιωτικού πραξικοπήματος θα ανησυχούσε όλα τα κράτη.

Ο Ερντογάν είναι βέβαιο, όπως ήδη έδειξε με τους δικαστές, ότι θα εκμεταλλευτεί την κατάσταση και θα συγκεντώσει όλες τις εξουσίες γύρω του. Ακόμα και δικαιολογημένα για κάποιους, το αποτέλεσμα είναι το ίδιο.

Η Τουρκία θα έχει μια ακόμα πιο απολυταρχική διακυβέρνηση και θα απομακρυνθεί ακόμα περισσότερο από μια φιλελεύθερη δημοκρατία.

Άβολη εξίσωση. Ο Τουρκικός λαός εναντιώθηκε στο πραξικόπημα για να περισώσει την όποια δημοκρατία διαθέτει έστω και λειψή. Καλά έκανε. Μια απολυταρχική πολιτική διακυβέρνηση είναι λιγότερο χειρότερη από μια στρατιωτική αυταρχική διακυβέρνηση.

Από την άλλη, είναι βέβαιο, ότι η επικράτηση του Ερντογάν θα τον καταστήσει ακόμα πιο αυταρχικό προς βλάβη της ίδιας της Τουρκίας και της συρρικνούμενης δημοκρατίας της. Το τίμημα θα το πληρώσει ο λαός. Οι θεμελιώδεις δημοκρατικές ελευθερίες θα περιοριστούν ακόμα περισσότερο.