Παρασκευή 20 Φεβρουαρίου 2015

Γιατί δεν υποχωρεί η Γερμανία ;


Σε λιγότερο από ένα μήνα η νέα κυβέρνηση της χώρας, ο Αλέξης Τσίπρας και ένα μικρό επιτελείο που αποτελείται κυρίως από τον Υπουργό Οικονομικών και τους κ.κ. Δραγασάκη και Τσακαλώτο με τις θεσμικές τους ιδιότητες έχουν πραγματοποιήσει αμέτρητες συναντήσεις, εντός και εκτός Ευρώπης, για το ζήτημα διευθέτησης του χρέους και αποπληρωμής του.

Επισκέψεις σε Βρυξέλλες, Γαλλία, Ιταλία, Αυστρία, Γερμανία, 3 Eurogroup και 4 working group και μία συνάντηση κορυφής εντάσσονται σε αυτή την προσπάθεια, εκτός των επισκέψεων της Αμερικάνικης και της Κινέζικης διπλωματίας στην χώρα μας μέσα σε μόλις τρεις εβδομάδες. 

Πρωτόγνωρο! 

Οι απαιτήσεις της Ελληνικής κυβέρνησης δεν είναι παράλογες. Μετά από πληθώρα διαπραγματεύσεων και έχοντας υποχωρήσει σε αρκετά σημεία από τις αρχικές τις απαιτήσεις, η Ελλάδα πλέον αιτείται την παραμονή της στο πλαίσιο του προγράμματος, το οποίο βέβαια ζητά να τροποποιηθεί ιδίως όσον αφορά την ανάγκη επίτευξης πλεονασμάτων (3% για το 2015 και 4.5% για τον επόμενο χρόνο) πράγμα που σημαίνει ανάγκη πρόσθετων μέτρων περίπου 8 και 12 δισ. αντιστοίχως δεσμευόμενη όμως ότι δεν θα προβεί σε μονομερείς ενέργειες. 

Παράλληλα δεν αντιλέγει στην δημοσιονομική ισορροπία και στην επίτευξη πρωτογενών πλεονασμάτων αλλά ούτε και σε βασικές μεταρρυθμίσεις ακόμα και στο θέμα των ιδιωτικοποιήσεων αναφέροντας βέβαια ότι πρέπει να ανακτηθεί πρώτα η χαμένη αξία του Ελληνικού Δημοσίου για να έχουν νόημα και αξία, ενώ δέχεται να μεταθέσει χρονικά την πραγματοποίηση ορισμένων προγραμματικών δεσμεύσεων της. 

Την ίδια στιγμή έχει καταστεί σαφές διεθνώς ότι η διατήρηση του υφιστάμενου προγράμματος αποτελεί τιμωρία και όχι διάσωση για την χώρα και τους πολίτες της, αυξάνει το χρέος, την ανεργία συρρικνώνοντας το ΑΕΠ της χώρας. Mε άλλα λόγια είναι ένα ξεκάθαρα αποτυχημένο πρόγραμμα ενώ έχει αποδειχτεί με πικρό τρόπο ότι αν συνεχιστεί θα οδηγήσει πιθανότατα στην έξοδο της χώρας από το ευρώ αφού είναι αδύνατον να ικανοποιηθούν οι στόχοι του ή να αντιμετωπιστεί την κρίση ρευστότητας αλλά και χρέους της Ελλάδας. 

Η ανάγκη διαφοροποίησης των προγραμμάτων λιτότητας έχουν αποτελέσει στόχο πλέον ευρείας αρθρογραφίας από τα συστημικά διεθνή μέσα (Bloomberg, WSJ, NYT, Times) ενώ και παρεμβάσεις έχουν υπάρξει από σημαίνοντες προσωπικότητες οικονομικού κύρους διεθνούς εμβέλειας. Financial Times: 18 Οικονομολόγοι παρεμβαίνουν υπέρ της Ελλάδας.

Η Ελλάδα έχει κερδίσει πλέον και δηλώσεις υποστήριξης από Πρωθυπουργούς Ευρωπαϊκών κρατών όπως του Ρέντσι (Ματέο Ρέντσι: Προσπαθούμε να βοηθήσουμε την Ελλάδα να πετύχει μια συμφωνία), του Ολάντ (Ολάντ σε Τσίπρα: Θα κάνω ότι μπορώ για να βοηθήσω την Ελλάδα) και άλλων. 

Εκτός όμως από τα κράτη και τα θεσμικά όργανα της Ε.Ε. φαίνεται οτι παρεμβαίνουν πλέον υπέρ της Ελλάδας. Η ΕΚΤ αυξάνει το ποσό δανεισμού των ελληνικών τραπεζών από τον ELA την στιγμή που στελέχη της δηλώνουν ότι σκοπός της ΕΚΤ ειναι να σταθεροποιεί το κοινό νόμισμα και όχι να αποδομηθεί ενώ σε μία πρωτοφανή για τα Ευρωπαϊκά χρονικά κίνηση της η Κομισιόν αμφισβητεί την απόρριψη της Ελληνικής πρότασης από την Γερμανία τασσόμενη υπέρ της Ελλάδος (Διαφωνία Κομισιόν-Γερμανίας για την ελληνική πρόταση) ενώ και το ΔΝΤ κλείνει το μάτι υπέρ της Ελλάδος (Τα προγράμματα μας είναι ευέλικτα και προσαρμόζονται στις συνθήκες

Παρόλαυτα η στάση της Γερμανίας είναι εντυπωσιακά άκαμπτη σε σημείο προκλητικό ακόμα και απο διεθνή μέσα (Bloomberg: Βλακώδης η γερμανική αυστηρότητα) χαρακτηρίζοντας την πρόταση της Ελλάδος "Δούρειο Ίππο'' και ουσιαστικά ζητώντας παράλογα πράγματα εμμένοντας: Στην εφαρμογή του προηγούμενου προγράμματος, υποτίθεται με κάποια ευελιξία την οποία όμως δεν προσδιορίζει, αλλά και την ουσιαστική ακύρωση των προγραμματικών δηλώσεων της κυβέρνησης και κατάργηση του αποτελέσματος των εκλογών, γνωρίζοντας βέβαια ότι κάτι τέτοιο δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό ούτε από την ελληνική κοινή γνώμη. Η θέση της Γερμανίας για το ελληνικό αίτημα 

Η ακαμψία λοιπόν της Γερμανικής πλευράς, αν και όχι χωρίς αντίθετες φωνές στο εσωτερικό της , είναι δεδομένη. Στην καρδιά του προβλήματος, η Γερμανία, ακόμα και αν δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι προκαλεί με την στάση της το Grexit, σίγουρα δεν έχει πρόβλημα με αυτό. 

Γιατί ; 

Η προτεσταντική ηθική της Γερμανίας δεν αποτελεί λόγο εξήγησης των οικονομικών της συμφερόντων στην βάση των οποίων καθορίζει την στάση της. Ούτε η τάση δεσποτισμού της είναι αρκετή για να δικαιολογήσει την στάση της. Η Γερμανία υπολογίζει ψυχρά και με οικονομικούς δείκτες τα συμφέροντα της. 

Έχει γίνει βεβαίως πλέον κατανοητό ότι η Γερμανία ωφελείται από την κρίση εντός Ε.Ε., ιδίως στον τραπεζικό της τομέα και εξαγωγικά (Το μεγάλο κόλπο της Τρόικας). Έτσι, θα μπορούσε να υποθέσει κανείς ότι οι λόγοι για τους οποίους προβάλλει τόσο σθεναρή αντίσταση σε έναν συμβιβασμό με την Ελλάδα αφορούν το ενδεχόμενο να είναι πρόθυμη να θυσιάσει την Ελλάδα για να βάλει σε τάξη όλα τα προβληματικά κράτη του Νότου (Ιταλία, Γαλλία, Πορτογαλία, Ισπανία) κατοχυρώνοντας την ασφάλεια των συμφερόντων της στο μέλλον. 

Ίσως όμως πρέπει να αναζητηθεί αν το Grexit για τη Γερμανία δεν είναι απλά διαχειρίσιμο, αλλά στην πραγματικότητα ίσως και επιθυμητό. Για να απαντήσουμε σε αυτό θα πρέπει να γνωρίζουμε αν η Γερμανία θεωρεί ότι το επόμενο πρωί μετά την επαναφορά της δραχμής (λιρέτας, πεσέτας κ.τ.λ.) το ευρώ θα είναι ισχυρότερο ή ασθενέστερο με βάση τα επίπεδα που συναλλάσσεται στην αγορά συναλλάγματος. 

Δεν θα πρέπει να αποκλειστεί το ενδεχόμενο η Γερμανία να θεωρεί ότι κράτη εντός της ευρωζώνης με προβληματικές οικονομίες ίσως επηρεάζουν δυσμενώς την τύχη του ευρώ, πάνω στο οποίο έχτισε την κυριαρχία της εντός της Ευρώπης τα τελευταία χρόνια. Ίσως τελικά η Γερμανία να θεωρεί πως αυτά τα κράτη δημιουργούν περισσότερα προβλήματα από όσα είναι διατεθειμένη να διαχειριστεί ή να διακινδυνεύσει οπότε δεν βλάπτει και να θυσιαστούν όποτε επιλέξουν στο τέλος να μην θυσιάσουν τους πολίτες της (Γιατί δεν υποχωρεί η Μέρκελ)

Δεν θα πρέπει να παραγνωριστεί ότι η έκθεση στον κίνδυνο των γερμανικών τραπεζών απέναντι στις χώρες του Νότου (Ισπανία, Ιταλία και Ελλάδα) έχει πλέον μειωθεί δραστικά. Η παρέμβαση της ΕΚΤ στο τραπεζικό σύστημα των προβληματικών χωρών και η διοχέτευση στις τράπεζες τους δισεκατομμυρίων ευρώ έχει ελαχιστοποιήσει την δική της έκθεση σε αντίθεση με το παρελθόν.

Αν λοιπόν η Γερμανία αισθάνεται θωρακισμένη, μπορεί να αντιμετωπίσει παύση πληρωμών από την Ελληνική πλευρά και να αντέξει το οικονομικό κόστος, αν υποτεθεί ότι είναι πρόθυμη να αναλάβει και το πολιτικό κόστος. Bloomberg: Why Germany might not be bluffing with Greece 

Η κοινή γνώμη πάντως στην Γερμανία δείχνει κατά πλειοψηφία θετική στην έξοδο της Ελλάδας από την ευρωζώνη ίσως και όχι τυχαία σε σχέση με τις ειδήσεις και την εικόνα που τους διοχετεύεται για το ελληνικό πρόβλημα. Η Γερμανία λοιπόν μπορεί να μην μπλοφάρει στο ενδεχόμενο Grexit ενώ δεν θα πρέπει να υποτιμηθεί ότι η ΕΕ φαινόταν ότι ζύγιζε το κόστος του να πετάξει την Ελλάδα εκτός.

Αν βέβαια ισχύει κάτι τέτοιο, η ελληνική διαπραγμάτευση που ούτως ή άλλως υπερβαίνει την θέση της χώρας ως προς τα πολιτικά και οικονομικά ζητήματα που εγείρει, γίνεται πιο ιδιαίτερη και πιο δύσκολη. Ίσως και πιο επικίνδυνη από ότι της αναλογεί. Και οι ουσιαστικοί διαπραγματευόμενοι βέβαια υπερβαίνουν την ελληνική πλευρά και την Γερμανία. 

(Όλα αυτά σαν υπόμνηση για το σημερινό 3ο Eurogroup εντός λίγων ημερών για το ελληνικό ζήτημα που ενδεχομένως προκαλέσει και δεύτερη συνάντηση κορυφής μεταξύ των Ευρωπαϊκών Ηγετών για να επιλυθεί, με τις ΗΠΑ να παρεμβαίνουν βέβαια διπλωματικά προς όφελος της νομισματικής ειρήνης στην Ευρώπη και το ΔΝΤ παρευρίσκεται στις συνομιλίες μέσω της Κριστίν Λαγκάρντ). 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου