Οι συμβουλές του Λούλα

Ο κεντροαριστερός Πρόεδρος Λούλα που ηγήθηκε της οικονομικής ανάκαμψης της Βραζιλίας μετά από χρόνια σκληρής ύφεσης, είπε τα εξής τον Δεκέμβριο του 2012 μετά την συνάντηση του με τον Αλέξη Τσίπρα στην Βραζιλία. 

«Το μήνυμα που θα ήθελα να στείλω στον ελληνικό λαό είναι ότι αυτή τη στιγμή της κρίσης πρέπει να είναι ψύχραιμοι, να έχουν μεγάλη θέληση και να αναζητήσουν λύσεις. Να μη γίνονται πολλά σχόλια για την κρίση, αλλά να συζητούν ποιες είναι οι λύσεις. Η οικονομική ανάπτυξη πρέπει να επιδιώκεται όχι με δημοσιονομική προσαρμογή αλλά με το εμπόριο, τις επενδύσεις, τις θέσεις εργασίας και την κατανάλωση».

Αντί να γκρινιάζουμε λοιπόν ο Λούλα λέει καλύτερα να μαλώνουμε για τις προτεινόμενες λύσεις. Και να δώσουμε έμφαση στην κατανάλωση που λειτουργεί σαν πολλαπλασιαστής του χρήματος σε μία οικονομία. 

Αν κάποιος λάβει 300 ευρώ και την βάλει στην τράπεζα το χρήμα δεν κυκλοφορεί. Αν όμως καταναλώσει το ίδιο ποσό τότε η ίδια ποσότητα χρήματος αλλάζει χέρια, πολλαπλασιάζει και μπορεί καλύψει περισσότερες ανάγκες στην αγορά ή στην οικονομία. Αν και οι νέοι κύριοι της ίδιας ποσότητας χρήματος που ήδη έχει διασπαρεί επίσης το διοχετεύσουν στην αγορά οι ευεργετικές συνέπειες θα πολλαπλασιάζονται.

Μπορούμε λοιπόν να συζητούμε για τέσσερις μήνες ή για τέσσερα χρόνια αν η τακτική και το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων ήταν επιτυχή, τι κερδίσαμε, τι χάσαμε, γιατί είπε εκείνο ο Βαρουφάκης και το άλλο ο Σόιμπλε. 

Αν έχουμε ή θα χρειαστούμε νέο μνημόνιο ή όχι. Αν η Ευρώπη και η Γερμανία είναι σκληρή και άδικη. Αν η Ευρώπη θα αλλάξει και πως θα αλλάξει. Τι θα γίνει στην Ισπανία, την Ιταλία, την Γαλλία, την Γερμανία κοκ. ΄Οσο όμως και να τα συζητάμε αυτά, η πραγματικότητα δεν θα αλλάξει στην χώρα μας. Ούτε και οδηγεί πουθενά. 

Υπάρχει μία ανακωχή και κάποιος χρόνος που δόθηκε στην ελληνική πλευρά για να ελεγχθεί και η αξιοπιστία της. Δόθηκε ένα χαλαρό πλαίσιο συμφωνίας, χωρίς στόχους και επιβολή νέων μέτρων. Χωρίς την ανάγκη επίτευξης των πλεονασμάτων του 3 και 4.5% για τα επόμενα χρόνια που θα συνεπάγοντο μέτρα φοροεισπραχτικού χαρακτήρα δεκατεσσάρων περίπου δισεκατομμυρίων ευρώ.

Για το κέρδος της ανάγκης μη επίτευξης μεγάλου πρωτογενούς πλεονάσματος, έγραψε σε νέο άρθρο του αναλυτικότερα και ο Κρούγκμαν.  

Σε μια διαπραγμάτευση βέβαια το μέτρο δεν καθορίζεται μόνο από το τι κερδίζεις αλλά και με το τι αποφεύγεις σε σχέση με το σημείο που εκκινείς. Κριτική βέβαια δικαιολογημένα υπάρχει. Οι στόχοι ήσαν πιο υψηλοί από όσο μάλλον μας επέτρεπαν οι δυνάμεις μας. 

Ο ΣΥΡΙΖΑ προχώρησε με αέρα και με μία αίσθηση ηθικής υπεροχής ζητώντας από την Ευρώπη να αλλάξει. Η Ευρώπη του είπε ότι μάλλον ότι περισσότερο πρέπει να αλλάξει αυτός. Προσέφερε όμως μια ευελιξία στην ελληνική πλευρά στην άσκηση της πολιτικής της, για να πετύχει η ίδια η χώρα κάτι καλύτερο. 

Αυτά είναι τελοσπάντων τα δεδομένα. Η κριτική είναι εύλογη. Η γκρίνια όχι. Και δεν βοηθά. Η δημιουργική κριτική βοηθά. Οι προτάσεις για δημιουργική καταστροφή ακόμα περισσότερο. Ο Λούλα έλεγε ψάξτε τις λύσεις, μην γκρινιάζετε και δουλέψτε με θέληση. 

Την Παρασκευή το βράδυ ο Αλέξης Τσίπρας μίλησε για τα 5 νομοσχέδια που θα έρθουν για κύρωση στην Ελληνική Βουλή την επόμενη εβδομάδα. Είναι η αρχή του κυβερνητικού έργου σε σχέση με το πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης και θα αποτελέσει τον κορμό της πολιτικής του. 

Σε κάθε νομοσχέδιο υπάρχουν εκατοντάδες στοιχεία που μπορούν να βελτιωθούν μέχρι να γίνουν νόμοι, σε μία σύνθετη διαδικασία που λέγεται πολιτική και μπορεί να αλλάξει την ζωή γύρω μας. Ας επικεντρωθούμε σε αυτά. Η κυβέρνηση δηλαδή αλλά και ο δημόσιος διάλογος. 

Οι αλλαγές που χρειάζεται η χώρα είναι τεράστιες και σε πολλά επίπεδα. Η χώρα έμεινε καθυστερημένη. Αυτά που πρέπει να ξηλωθούν και να ξαναχτιστούν σε πιο στέρεες βάσεις, με μια άλλη προοπτική και αντίληψη είναι τόσα πολλά που είναι ανέξοδο να σκιαμαχούμε για την ερμηνεία της υφιστάμενης συμφωνίας.

Ο κόσμος άλλωστε στηρίζει συντριπτικά σχεδόν τους μέχρι τώρα χειρισμούς της κυβέρνησης όπως δείχνουν οι δημοσκοπήσεις και περιμένει το κυβερνητικό έργο. Ας επικεντρωθούμε λοιπόν στο πως μπορούμε να αλλάξουμε τις συνθήκες. Εκεί θα κριθεί και η κυβερνώσα αριστερά στην πράξη.

Στο κατά πόσο μπορεί να μεταρρυθμίσει, να συγκρουστεί στο εσωτερικό και να αλλάξει τα πράγματα αποκαθιστώντας και το κοινό περί δικαίου αίσθημα προσφέροντας και μια σοβαρή πρόταση για την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας.

Μια δικαιότερη κοινωνική και οικονομική πολιτική άλλωστε μπορεί πραγματοποιηθεί καλύτερα αν αυξηθεί ο παραγόμενος πλούτος. 

Οι ευεργετικές συνέπειες θα είναι πολλαπλές. Δεν θα αφορούν μόνο το εσωτερικό της χώρας και το βιοτικό επίπεδο των πολιτών. Θα επηρεάσουν και το διεθνές περιβάλλον.

Θα πείσουν ότι η Ελλάδα αλλάζει και βελτιώνει την θέση της, επομένως δικαιούται χρόνο αλλά και ευκαιρίες για να συνεχίσει να αναρρώνει μέχρι να γίνει καλά. Το να προχωρήσει μόνη της είναι και το ζητούμενο. Όπως πέτυχε ο Λούλα και η κυβέρνηση του σε δύσκολες συνθήκες.

Χωρίς γκρίνια, με πολλή δουλειά, θέληση και σχέδιο.