Δεν είναι για τα σάντουιτς και τους καφέδες

Το κράτος συμμετέχει κατά 51% στη Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού. Έχει επομένως τον έλεγχο και την ευθύνη της. 

Μετά την απελευθέρωση της αγοράς της ενέργειας, κατ' εφαρμογή Κοινοτικής νομοθεσίας, η σχετική αγορά άνοιξε βέβαια και στην Ελλάδα, από το 2012, αλλά κατέληξε σε φιάσκο. Η Δ.Ε.Η. σήμερα απολαμβάνει ουσιαστικά μονοπωλιακό χαρακτήρα αν και η σχετική αγορά παραμένει ανοιχτή. 

Ο δημόσιος χαρακτήρας της Δ.Ε.Η. ισχύει σύμφωνα και με τον ιδρυτικό της νόμο όπως ισχύει σήμερα αλλά και σύμφωνα με το οργανικό κριτήριο αφού το κράτος έχει την πλειοψηφία των μετοχών της και ορίζει την διοίκηση της. Ισχύει όμως και σύμφωνα με το λειτουργικό κριτήριο αφού η Δ.Ε.Η. παρέχει μια κοινωφελή υπηρεσία για το κοινωνικό σύνολο που αφορά ένα δημόσιο αγαθό.

Ποιος εκπροσωπεί το δημόσιο συμφέρον; Το κράτος. 

Ποιος εκπροσωπεί το κράτος ; Η εκλεγμένη κυβέρνηση. 

Αυτή πρέπει να προασπίζει το δημόσιο συμφέρον. 

Στη νέα Συλλογική Σύμβαση Εργασίας για τους εργαζομένους της ΔΕΗ προβλέφθηκε το γνωστό πλέον επίδομα για τροφεία εργαζομένων,  αξίας 6 ευρώ ημερησίως.

Δηλαδή για έναν καφέ και ένα σάντουιτς όπως είπε χαρακτηριστικά ο Πρόεδρος της ΓΕΝΟΠ Δ.Ε.Η. 

Γιατί όμως ξέσπασε σάλος για την έμμεση αυτή αύξηση του μισθού (o μισθός παρέχεται όχι μόνο σε χρήμα αλλά και σε είδος ενώ ορισμένα είδη όπως τα σάντουιτς και οι καφέδες δεν φορολογούνται κιόλας) που θεωρήθηκε από τους περισσότερους ως συντεχνιακή και προνομιακή;

Η αξία της εργασίας βέβαια σε μία επιχείρηση δεν μπορεί να καθορίζεται από το Νόμο. Είναι καλύτερο να ρυθμίζεται από τους ίδιους τους εργοδότες και τους εργαζόμενους. Η συναίνεση είναι το ζητούμενο. Η εξισορρόπηση των συμφερόντων, μέσω διαπραγματεύσεων εργοδοτών-εργαζομένων, που θα καθορίσουν το καθεστώς και την αξία της παρεχόμενης εργασίας. 

Τι γίνεται όμως όταν ο ουσιαστικός εργοδότης είναι το κράτος; Με ποια κριτήρια πρέπει να σταθμίσει η εκάστοτε κυβέρνηση τον ρόλο της ως εργοδότη μιας δημόσιας επιχείρησης αλλά και ως ρυθμιστή των σχέσεων εργασίας σήμερα στην κοινωνία; 

Είναι γεγονός βέβαια ότι η συνδικαλιστική οργάνωση των εργαζομένων της ΔΕΗ έχει συμφέρον να παλεύει και να διεκδικεί το καλύτερο για τους εργαζόμενους που εκπροσωπεί. Καλά κάνει.

Όμως εδώ το κράτος βρίσκεται στην άλλη πλευρά του τραπεζιού. Και η ΔΕΗ είναι επιχείρηση για την οποία έχει την ευθύνη. 

To κράτος έχει βέβαια συμφέρον να είναι παραγωγική μια δημόσια επιχείρηση, να παρέχει σωστές υπηρεσίες και να διανέμει μέρισμα δηλαδή κέρδος στους μετόχους (στο οποίο άλλωστε υπάγεται κατά πλειοψηφία και το ίδιο) ώστε να μπορεί να το αξιοποιήσει αναπτυξιακά στον τομέα της ενέργειας. 

Από την άλλη όμως το κράτος έχει και την ευθύνη να διασφαλίζει ότι δεν θα υπάρχουν εργαζόμενοι δύο ταχυτήτων στην κοινωνία, την οποία επίσης εκπροσωπεί και πρέπει να εκφράζει.

Το δημόσιο συμφέρον άλλωστε αποτελεί ευρύτερη έννοια του συμφέροντος μιας δημόσιας επιχείρησης. Το τελευταίο είναι μέρος του όλου αλλά δεν μπορεί να είναι σε δυσαρμονία με αυτό. 

Δεν είναι λοιπόν για τον καφέ και τα σάντουιτς που ο κόσμος δυσαρεστήθηκε. Ούτε για τα 6 ευρώ ημερησίως. Είτε παρέχονται σε χρήμα, είτε σε κουπόνια, ειτε σε σάντουιτς με καφέδες. Ούτε θέλει να ψοφήσει η κατσίκα του γείτονα. Ο κόσμος δυσαρεστήθηκε επειδή διαπίστωσε ότι κάποιες ανισότητες αμβλύνονται ενώ πρέπει να εξισορροπούνται. Ο Νίκος Φίλης το έγραψε χαρακτηριστικά και με σκληρή γλώσσα.

Η κυβέρνηση μετρά την πρώτη επικοινωνιακή της απώλεια αν και η αναδίπλωση της ΔΕΗ μετά το σάλο που προκλήθηκε, ο εξορθολογισμός του μέτρου της παροχής τροφείου και οι εξηγήσεις του Μαξίμου επιχείρησαν να μετριάσουν την δυσαρέσκεια. Η ζημιά όμως έγινε. 

Το σύνθημα ''Δικαιοσύνη'' ήταν αυτό που ενέπνευσε στην ουσία και με τους πολιτικούς του συμβολισμούς πολύ κόσμο να στηρίξει τον ΣΥΡΙΖΑ. Δεν αξίζει ούτε να κλονιστεί ούτε να χαθεί η εμπιστοσύνη αυτού του κόσμου για αναδρομικές παροχές λίγων συνδικαλιστών ή για καφέδες.

Είναι πολιτικά ανόητο πρώτα απ' όλα. 

Αλλά δεν είναι και δίκαιο.

Ο νόμος, από την εποχή του Σόλωνα έλεγαν οι πρόγονοι μας, είναι η τέχνη του καλού και του ίσου. Η δε ισότητα, σύμφωνα και με το Σύνταγμα, επιβάλλει την όμοια αντιμετώπιση όμοιων καταστάσεων και την ανόμοια αντιμετώπιση ανόμοιων καταστάσεων. Αυτό δεν χρειάζεται κανείς νομικός να εξηγήσει τι σημαίνει. 

Ναι, η αριστερά πρέπει να έχει στόχο την ισότητα προς το καλύτερο και όχι προς το χειρότερο στις σχέσεις εργασίας. Για όλους. 

Ναι, η εξίσωση πρέπει να στοχεύει προς τα πάνω και όχι προς τα κάτω.
Σύμφωνοι. 

Αλλά μέχρι να παραχθεί αρκετός πλούτος ώστε η εξίσωση να μπορεί να κατευθυνθεί προς τα πάνω, η ουσιαστική ισότητα επιβάλλει την αυτοσυγκράτηση των πιο καλά αμειβομένων εργαζομένων και την διάθεση ακόμα και των σάντουιτς στους αναξιοπαθούντες. 

Στον ιδιωτικό τομέα άλλωστε η κυβέρνηση αναγκάστηκε να υπαναχωρήσει λόγω των οικονομικών συνθηκών και μετέφερε την σταδιακή αποκατάσταση του κατώτατου μισθού στα 741 ευρώ για το 2016. Οι συγκρίσεις γίνονται αναπόφευκτα, ακόμα και αν η ΔΕΗ είναι κερδοφόρα και μπορεί να διανείμει μέρισμα ή να δώσει αυξήσεις στους εργαζομένους της.

Πρώτα λοιπόν η αποκατάσταση και μετά η διάχυση του παραγόμενου πλούτου, που όπως φαίνεται κιόλας δεν είναι αρκετός ακόμα και για να καλυφθούν βασικές ανάγκες. Αυτό λέει ο κόσμος, αυτό λέει η αριστερά, αυτό πρέπει να πετύχει και η κυβέρνηση.

Ισότητα και ας είναι και στα λίγα. Στην φτώχεια μας να είμαστε τουλάχιστον ίσοι όσο γίνεται. Έτσι θα υπάρξει ενότητα στις δύσκολες εποχές. Από εκεί ξεκινάμε.

Αλλιώς το ξύδι, όπως είπε και ο κ. Φωτόπουλος, σίγουρα δεν θα το πιει ο ίδιος σύντροφοι ...