Γιατί από το 2009 ;

Συστήνεται, διαβάζουμε, η εξεταστική επιτροπή που θα διερευνήσει τις ευθύνες των κυβερνήσεων για το καθεστώς των μνημονίων. Αποτελούσε προεκλογική διακήρυξη του ΣΥΡΙΖΑ και θα διεξαχθεί στη Βουλή όπως υποσχέθηκε. 

Η αναζήτηση των ευθυνών όμως για το καθεστώς των μνημονίων θα μπορούσε να ξεκινήσει από τις οικονομικές συνθήκες που μας οδήγησαν στα μνημόνια και όχι μόνο από τις κυβερνήσεις που τα διαχειρίστηκαν. Οι τελευταίες άλλωστε καταδικάστηκαν πρόσφατα πανηγυρικά. 

Oι δαπάνες της γενικής κυβέρνησης της χώρας όταν ανέλαβε ο Βούδας της Ραφήνας την καταστροφική διακυβέρνηση της χώρας ήταν 46% επί του ΑΕΠ, έναντι γενικών εσόδων 38.4% το 2004. 

Αυτό το χάσμα το κληροδότησε η στρατηγική διακυβέρνησης Σημίτη κατά τα χρόνια του οποίου η διαφθορά έγινε απόλυτα ενδημική και εξαπλώθηκε κάθετα και οριζοντια σε ολες τις δομές του κράτους και των ΟΤΑ. 

Όταν ο μέγας Βούδας παρέδωσε μόνος του την εξουσία το 2009, μπροστά στο φάσμα της οικονομικής καταστροφής που κληροδότησε στους επόμενους για να αποσυρθεί ήσυχα στη Ραφήνα και στα αγαπημένα του παϊδάκια, οι δαπάνες της γενικής διακυβέρνησης της χώρας ήταν 53.8% επί του ΑΕΠ έναντι γενικών εσόδων 38%.

Με άλλα λόγια το ετήσιο έλλειμμα της χώρας επί του ΑΕΠ ήταν σχεδόν 16% και αποτελούσε μακράν την πιο πολυσπάταλη περίοδο για την χώρα, τα αποτελέσματα της οποίας οδήγησαν και στα Μνημόνια, τα οποία πληρώνουμε ακόμα και θα πληρώνουνε και οι επόμενες γενιές.

Το έλλειμμα αυτό σκορπίστηκε σε κάθε λογής πολιτικά ταγάρια και αποτυχημένους πολιτευτές που θεώρησαν το κράτος φέουδο τους και ανέλαβαν με ζηλο να φάνε σε 5 χρόνια ότι είχε φάσει το ΠΑΣΟΚ σε 15.

Τα κατάφεραν επαναβιώνοντας ακόμα και τη αγροφυλακή για να καλυφθούν οι ανάγκες διορισμών της φαυλοκρατίας.

Η εξεταστική επιτροπή για το χρέος της χώρας, αν δεν έπρεπε να ξεκινήσει από το 1996, έπρεπε τουλάχιστον να ξεκινήσει από το 2005. Έτσι θα νιώσει η ελληνική κοινωνία και θα καταλάβει ποια είναι η πολιτική την οποία πληρώνει. Ούτως ή άλλως πολιτικός συμβολισμός υπάρχει ιδίως αφού ο δόλος για την κατάρρευση δεν μπορεί να αξιολογηθεί ποινικά. 

Οι εξεταστικές επιτροπές βέβαια έχουν όλες τις αρμοδιότητες των ανακριτικών αρχών και του εισαγγελέα πλημμελειοδικών. Στόχο έχουν να διερευνήσουν παράνομες πράξεις και παράνομο ενδεχομένως πλουτισμό κάποιων κερδοσκόπων κατά το καθεστώς των μνημονίων. Η κοινοβουλευτική δράση δεν ποινικοποιείται ούτε και είναι σωστό να ποινικοποιηθεί. Παράνομες πράξεις ερευνώνται. 

Το μήνυμα που εκπέμπεται από την απαρχή του ελέγχου το 2009 όμως, πολιτικά μιλώντας, θα μπορούσε να είναι διαφορετικό. Κερδοσκοπία άλλωστε κατά την έννοια της κατασπατάλησης του δημοσίου πλούτου και του δημοσίου συμφέροντος υπήρχε από το 2009. 

Θα λειτουργούσε μάλιστα πολύ έξυπνα, αν ο σημερινός Πρόεδρος της Δημοκρατίας ομολογούσε ενώπιον όλων των Ελλήνων τα καταστρεπτικά λάθη εκείνης της εποχής και την ασυδοσία που επικράτησε και πληρώνουμε ακόμα, ενώ και η κυβέρνηση θα έβγαινε πολλαπλά ωφελημένη και πιο πειστική απέναντι στα μηνύματα που θέλει να εκπέμψει.

Μπορούμε να πάρουμε την Πόλη ;

Στην παρέλαση της 25ης Μαρτίου η Ομάδα Υποβρυχίων Καταστροφών φώναζε δημοσίως ένα από τα κλισέ συνθήματα : " Τ' όνειρο μας είναι στην Πόλη να μπούμε, να υψώσουμε τη σημαία μας, τον ύμνο μας να πούμε". Αυτό βέβαια τραγουδιέται χρόνια στις ειδικές δυνάμεις και στα ΟΥΚ.

Η ίδια ομάδα των ΟΥΚ, πριν λίγα χρόνια, φώναζε στην παρέλαση ένα ρατσιστικό σύνθημα που κατέληγε ΄΄το σώμα σου θα γδάρουμε γουρούνι Αλβανέ΄΄. Ανήκει πάντως στο Λιμενικό Σώμα και όχι στο Πολεμικό Ναυτικό.

Αυτό έχει βέβαια τη σημασία του. Και τούτο διότι επιχειρησιακά και πολιτικά άλλοι είναι οι υπεύθυνοι και οι αρμόδιοι στο σώμα του στρατού και άλλοι στο σώμα του Λιμενικού. 

Το να πάρουμε την Πόλη δεν είναι βέβαια ένα ρατσιστικό ούτε ένα φασιστικό σύνθημα. Ούτε βέβαια στις ειδικές δυνάμεις γίνεται να τραγουδάμε τη μάγια τη μέλισσα.

Το να πάρουμε την Πόλη όμως δεν εκφράζει κανένα λογικό άνθρωπο. Και μπορεί να έχει και διπλωματικές συνέπειες. Κυρίως όμως είναι θέμα παίδευσης των σωμάτων ασφαλείας μας και του στρατού.

Το πρόβλημα εντοπίζεται στο τι θέλουμε και τι ζητάμε από τους υπευθύνους. Ως Πολιτεία και ως κοινωνία. Και ποιοι είναι οι υπεύθυνοι.

Οι υπεύθυνοι βέβαια δεν είναι οι στρατιώτες ή τα απλά μέλη του Λιμενικού Σώματος που ανήκουν στην επίλεκτη ομάδα των Υποβρυχίων Καταστροφών. Αυτοί, είτε είναι επαγγελματίες (μόνιμοι υπάλληλοι του σώματος) είτε είναι στρατεύσιμοι, εκτελούν τις εντολές των ανωτέρων τους. Εκπαιδεύονται μάλιστα για να εκτελούν τις εντολές των εκπαιδευτών και των ανωτέρων τους.

Αυτό βέβαια το θέλουμε ως κοινωνία και ως Πολιτεία. Επίσης θέλουμε οι ειδικές δυνάμεις όλων των όπλων (στρατού ξηράς, πολεμικού ναυτικού, πολεμικής αεροπορίας) αλλά και των σωμάτων ασφαλείας (αστυνομίας, λιμενικού) όχι μόνο να δρουν συντονισμένα και πειθαρχημένα, στο πλαίσιο των εντολών τους αλλά και αποτελεσματικά σε σχέση με τα καθήκοντα τους.

Τα καθήκοντα τους όμως εντάσσονται σε ένα πλαίσιο σχεδιασμού του Υπουργείου Άμυνας της χώρας μας και δευτερευόντως της εξωτερικής μας πολιτικής. Η Ελλάδα, πολύ λογικά, δεν έχει επιθετικές βλέψεις. Η στρατιωτική εκπαίδευση και ο στρατιωτικός εξοπλισμός της χώρας μας έχουν αμυντικούς προσανατολισμούς.

Βέβαια σε μία πολεμική εμπλοκή ακόμα και σε καθεστώς άμυνας εκπαιδεύεσαι και για επιθετικές ενέργειες. Υπάρχει και ανάλογη εκπαίδευση. Στην περίπτωση των Ιμίων λόγου χάρη ένα ενδεχόμενο δράσης θα ήταν η ανακατάληψη της καταληφθείσας βραχονησίδας. Αυτή θα στηριζόταν και σε επιθετικές ενέργειες περιορισμένης βέβαια έκτασης και ισχύος.

Επίσης ο στρατός μας συμμετέχει σε διεθνείς αποστολές καταπολέμησης της τρομοκρατίας στα πλαίσια του ΝΑΤΟ ιδίως ή άλλων ειρηνευτικών αποστολών υπό την αιγίδα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών. Η κατάληψη της Τουρκίας ή της Πόλης δεν εντάσσεται σε κανένα προγραμματισμό.

Γεγονός πάντως είναι ότι μέλημα των σωμάτων ασφαλείας και του στρατού ιδίως είναι η υπεράσπιση της άμυνας της χώρας. Όχι η κατάληψη της Πόλης ή άλλων εδαφών. Τα όνειρα αυτά, τελευταία φορά, τα πληρώσαμε με τη Μικρασιατική Καταστροφή.

Εκεί είναι το πρόβλημα. Και όχι βέβαια σε τραγούδια ή συνθήματα εθνικοφροσύνης που ασφαλώς και είναι μέρος μιας πραγματικότητας ιδίως στις ειδικές δυνάμεις που παρά τον υποεξοπλισμό τους είναι από τις πλέον αποτελεσματικές διεθνώς.

Οι στρατιώτες μας βέβαια, ιδίως οι επίλεκτοι, οφείλουν να έχουν και φρόνημα και αγάπη για την πατρίδα. Όμως το φρόνημα και η αγάπη για την Ελλάδα είναι ανόητο να εμπνέεται από την κατάληψη της Πόλης.

Γιατί άντε και την καταλάβαμε την Πόλη, αδέρφια!
Τι θα την κάνουμε μετά;
Αυτό πρέπει να αναρωτηθούν οι υπεύθυνοι αλλά και οι ειδικές μας δυνάμεις, οι ηγεσίες τους, οι αξιωματικοί και τα στελέχη.

Η Πόλη έχει μεγαλύτερο πληθυσμό από ότι όλη η Ελλάδα μαζί. Ακόμα και αν μπορούμε να την καταλάβουμε ή να την κρατήσουμε στρατιωτικά, αν και για κάθε στέλεχος των ειδικών μας δυνάμεων οι Τούρκοι έχουν δέκα, μετά θα πρέπει να μεταναστεύσουμε όλοι εκεί και να αδειάσουμε τη χώρα για να την κάνουμε ελληνική.

Όχι στις ανόητες εθνικιστικές κορώνες λοιπόν. Όλοι αγαπάμε την πατρίδα. Οι Ειδικές μας Δυνάμεις μάλιστα με θάρρος και αυταπάρνηση.

Να αγαπάμε την Ελλάδα με σωστό τρόπο όμως. Και να ονειρευόμαστε τα καλύτερα γι αυτή αλλά στο πλαίσιο του πραγματικού και όχι του επιζήμιου. Αλλιώς, προδίδουμε την αγάπη μας. 

Το δημόσιο συμφέρον και η Δικαιοσύνη

Στις 24/3/2015 εξεδόθη μία δικαστική απόφαση σημαίνουσα στη χώρα. Αφορούσε την ουσιαστική έννοια του δημοσίου συμφέροντος. Τη νοηματοδότηση δηλαδή των ορίων προστασίας του δημοσίου συμφέροντος σε σχέση με προσβολές της από την εκτελεστική εξουσία. 

Εκ προοιμίου λοιπόν να τονίσουμε το αυτονόητο, ότι δηλαδή οι δικαστικές αποφάσεις δεν μπορούν να κρίνονται παρά μόνο νομικά και σε σχέση με την κάθε κρινόμενη υπόθεση, τα πλήρη στοιχεία της οποίας έχουν στη διάθεση τους μόνον οι δικάζοντες δικαστές. Αυτοί είναι βέβαια και οι αποκλειστικά αρμόδιοι να αποδώσουν δικαιοσύνη. 

Η δικαστική εξουσία εξουσία είναι ο ανεξάρτητος πυλώνας του πολιτεύματος που πρέπει να ελέγχει τους πάντες ενώ η Δικαιοσύνη ως έννοια υπερβαίνει την δικαστική εξουσία και αφορά την ίδια την κοινωνία. Όλες οι εξουσίες πηγάζουν κατά το Σύνταγμα από το λαό και ασκούνται υπέρ αυτού. 

Η προστασία του δημοσίου συμφέροντος βέβαια βρίσκεται στην καρδιά της έννοιας δικαιοσύνη σε μία σπαρασσόμενη οικονομικά κοινωνία που παλεύει να αντιληφθεί τι σημαίνει δημόσιο συμφέρον, ποια είναι τα όρια αυτού, αν μπορούμε να προστατευτούμε τελικά από όσους το προσβάλλουν. 

Το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο δίκαζε έναν Υπουργό Οικονομικών με βαρύτατες κατηγορίες. Τα πραγματικά περιστατικά είναι λίγο πολύ γνωστά σε όλους. Πέρα από τις κατηγορίες να θυμίσουμε ότι η Εισαγγελέας της έδρας είχε προτείνει την καταδίκη του κ. Παπακωνσταντίνου για τα κακουργηματικά αδικήματα της απόπειρας απιστίας σε βάρος του Δημοσίου και της νόθευσης εγγράφου, με τις επιβαρυντικές διατάξεις περί καταχραστών του Δημοσίου (Ν. 1608/50). 

Το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο αποφάσισε και δέχτηκε ότι ο Παπακωνσταντίνου, ως Υπουργός Οικονομικών διέγραψε αρχεία που αφορούσαν φορολογικούς ελέγχους για να αποτρέψει τον έλεγχο συγγενών του. 

Κατά τον υπάλληλο του ΣΔΟΕ μάλιστα που κατέθεσε στο Δικαστήριο το Ελληνικό Δημόσιο απώλεσε φόρους 1.930.000 ευρώ (!!) σε σχέση με τα ποσά της λίστας και τις φορολογικές δηλώσεις των συγγενών του κατηγορουμένου που από αυτή τη λίστα δεν μπορούσαν να δικαιολογήσουν νόμιμα εισόδημα 6.000.000 ευρώ. 

Επομένως φοροδιέφευγαν ωμά ενώ η διοικητική διαδικασία δεν περατώθηκε καθώς τα φύλλα καταλογισμού δεν έγιναν,  ακόμα, από τις αρμόδιες ΔΟΥ που δεν προλάβαιναν τον έλεγχο μας, αφού ήλεγχαν 10 ονόματα το χρόνο όπως αποκαλύφθηκε ! 

Το Δικαστήριο δέχτηκε ότι ο Υπουργός Οικονομικών μας είναι πλαστογράφος και τον δίκασε για νόθευση εγγράφου με δόλο. Το κομβικό σημείο της δίκης σε σχέση με την έννοια του δημοσίου συμφέροντος όμως αφορούσε την κατηγορία της απιστίας. Για να είμαστε μάλιστα πιο ακριβείς, ακολουθώντας το νομικό συλλογισμό της Εισαγγελικής έδρας, της απόπειρας βλάβης του δημοσίου. 

Τι σημαίνει αυτό απλά; Η απόπειρα απιστίας για έναν Υπουργό Οικονομικών στοιχειοθετείται με την απαρχή της πράξης που στοχεύει στη βλάβης του δημοσίου συμφέροντος. Η απόπειρα στοιχειοθετείται όταν επιχειρείται η πράξη και αποσυνδέεται με το αποτέλεσμα. Ξεκινώ να κάνω κάτι και δεν το τελειώνω επειδή εξωγενείς παράγονες δεν μου το επιτρέπουν. 

Το ΑΕΔ και τα μέλη του απέστησαν της εισαγγελικής πρότασης κατά πλειοψηφία. Δέχτηκαν ότι η νόθευση εγγράφου και το σβήσιμο των ονομάτων της οικογένειας του Υπουργού Οικονομικών από τον φορολογικό ελέγχο του κράτους δεν συνδέονται με απόπειρα βλάβης του δημοσίου συμφέροντος. 

Με άλλα λόγια το ΑΕΔ δέχεται ότι ο κ. Παπακωνσταντίνου παρενέβη και νόθευσε δημόσιο έγγραφο σβήνοντας τα ονόματα των συγγενών του για να μην ελεγχθούν φορολογικά, υπήρχε μη φορολογητέα ύλη 6.000.000 ευρώ, αλλά έκρινε ότι κατ' αυτόν τον τρόπο δεν υπήρχε βλάβης του Ελληνικού Δημοσίου.

Εδώ όμως υπάρχει ένα θέμα. Δεν συνδέεται καθόλου με βαριές νομικές πραγματικότητες παρά μόνο με την ίδια τη λογική. Αφού το δικαστήριο δέχτηκε ότι πλαστογραφήθηκε έγγραφο από έναν Υπουργό Οικονομικών για να αποφευχθούν φορολογικοί έλεγχοι πώς έκρινε από την άλλη ότι δεν υπήρχε απόπειρα βλάβης του δημοσίου συμφέροντος σε σχέσεις με τις πράξεις του πλαστογράφου; 

Πώς δεν υπάρχει απόπειρα βλάβης του δημοσίου συμφέροντος από έναν Υπουργό Οικονομικών που σβήνει τα ονόματα φοροφυγάδων από τους ελέγχους του κράτους; Ας περιμένουμε να δούμε την απόφαση καθαρογραμμένη. 

Εκ του αποτελέσματος όμως η αντίφαση είναι σπαραχτική η αντίφαση για το δημόσιο συμφέρον! Αν ο καθένας για την τιμή και την υπόληψη του δικαιολογείται να προστατεύει τις παρανομίες της οικογένειας του, τότε δεν μιλάμε για κράτος δικαίου. Η οικογένεια, η τιμή και η υπόληψη έχουν μεγαλύτερη σημασία σε άλλα σύνολα και όχι σε κράτη.

Τα όρια της προστασίας του δημοσίου συμφέροντος ενδεχομένως υφίστανται ισχυρότατο πλήγμα συρρικνώνονται από την απόφαση του ΑΕΔ. Κατά τα λόγια του Πρόεδρου του Δικαστηρίου άλλωστε το Δικαστήριο εξήντλησε τα όρια της επιείκειας στον κατηγορούμενο, πριν να του ευχηθεί να έχει καλό Πάσχα, να πηγαίνει και μηκέτι αμαρτάνειν. 

Για την διάπλαση των ορίων προστασίας του δημοσίου συμφέροντος μάλλον θα πρέπει να περιμένουμε άλλες αποφάσεις. Ή άλλα πολιτικά ήθη.

Φυσικά η καταδίκη για πλαστογραφία δημοσίων εγγράφων ενός Υπουργού Οικονομικών έχει ιδιαίτερη απαξία, ακόμα και αν το δικαστήριο επέλεξε να κάνει δημόσιες σχέσεις και στα όρια της ποινής. Οι δημόσιες σχέσεις μεταξύ της κορυφής της δικαστικής εξουσίας και της εκτελεστικής εξουσίας άλλωστε πάντοτε υπήρχαν. Χαρακτηριστικά, και ο Υπουργός Δικαιοσύνης της προηγούμενης κυβέρνησης ήταν δικαστικός. 

Αυτό έχει τη σημασία του γιατί πολλοί πανηγύριζαν για αυτήν την απόφαση μικροπολιτικά, ενώ εκπορεύτηκαν και δημοσιεύματα της αισθητικής ότι η απόφαση αποτελούσε ένα χαστούκι στο λαϊκισμό. Υπήρχαν βέβαια και ακόμα πιο γραφικές φωνές που αξίζει να διαβαστούν μόνο και μόνο για λόγους εκπαιδευτικούς. 

Επί της ουσίας, η προσβολή του κοινού περί δικαίου αισθήματος που γιγαντώθηκε τα τελευταία χρόνια, ήταν αποτέλεσμα πρακτικών, ενεργειών και παραλείψεων της προηγούμενης νομοθετικής και εκτελεστικής εξουσίας. 

Και της αδράνειας όμως της δικαστικής εξουσίας στα ανώτατα επίπεδα να ασκήσει το καθήκον της αποτελεσματικά. Ο κόσμος ψήφισε και για την αποκατάσταση της Δικαιοσύνης!

Η αποκατάσταση του κοινού περί δικαίου αισθήματος είναι όρος απαράβατος για την ενότητα του κόσμου ιδιαιτέρως σε δύσκολες εποχές. Αφορά βέβαια τη λειτουργία και της νομοθετικής και της εκτελεστικής αλλά και της δικαστικής εξουσίας. Είναι ένας αγώνας σύνθετος, πολυμέτωπος, καθημερινός και σε πολλά επίπεδα, συστήματα και υποσυστήματα. 

Θα είναι μακροχρόνιος, με μάχες, με νίκες και με ήττες, με πισωγυρίσματα αλλά σε με διαρκή προσπάθεια αφού συνδέεται όχι μόνο με την οικονομική μας επιβίωση αλλά και με μια άλλη αισθητική που πρέπει να χτίσει η χώρα γύρω από το δημόσιο συμφέρον και την προστασία του για να τα καταφέρει. 

Αντιπολιτευτική ηθογραφία (μεταξύ πλάκας και κιτρινισμού)

Ένας από τους βασικούς λόγους που δεν βαριόμαστε στη χώρα μας να ασχολούμαστε με την πολιτική είναι ότι πάντα ανακαλύπτεται κάτι πικάντικο στην επικαιρότητα. Μόνο που αυτό πολύ σπάνια έχει οποιαδήποτε σχέση με τα πραγματικά προβλήματα.

Η προηγούμενη εβδομάδα ήταν ενδεικτική. 

Το σημείο αναφοράς θα έπρεπε να είναι η συνάντηση του Τσίπρα στην άτυπη σύνοδο κορυφής των Βρυξελλών μεταξύ των εκπροσώπων θεσμών και των Πρωθυπουργών των ισχυρών Ευρωπαϊκών κρατών. Η συνάντηση έγινε εσπευσμένα και σε αχαρτογράφητα νερά. 

Είχαν προηγηθεί δηλώσεις Ευρωπαϊκών αξιωματούχων που προειδοποιούσαν να μην ψηφιστεί το (πρώτο) νομοσχέδιο της Ελληνικής κυβέρνησης για την ανθρωπιστική κρίση, αφού κάτι τέτοιο ισοδυναμούσε όπως έλεγαν με μονομερή ενέργεια της Ελλάδας που θα ακύρωνε την ήδη υφιστάμενη συμφωνία. 

Η κυβέρνηση αντέδρασε, δήλωσε ότι θα ψηφίσει το νομοσχέδιο όπως και έκανε ενώ ταυτόχρονα και εσπευσμένα ο Τσίπρας πέταξε στις Βρυξέλλες, για να διαπραγματευτεί πάλι το περιεχόμενο και την ίδια την φύση της συμφωνίας πετυχαίνοντας στο τέλος μια σημαντική πολιτικά εξέλιξη. 

Την αναγνώριση του δικαιώματος στην Ελλάδα να νομοθετεί η ίδια για την επίτευξη της δημοσιονομικής ισορροπίας ακόμα και αντικαθιστώντας μεταρρυθμίσεις με άλλα ισοδύναμα μέτρα. Για πρώτη φορά ελληνική κυβέρνηση αναλαμβάνει την πλήρη ευθύνη να υλοποιήσει τις μεταρρυθμίσεις σε ένα πλαίσιο πολιτικής ελευθερίας, χωρίς εμαιλ, συναντήσεις, αξιολογήσεις, έξωθεν παρεμβάσεις ή παραγγελιές, όπως γινόταν σήμερα. 

Αυτό είναι κάτι σημαντικό στο οποίο θα έπρεπε να εστιάσει ο δημόσιος και αντιπολιτευτικός βέβαια λόγος στο κοινοβούλιο. Μέχρι σήμερα οι εγχώριες κυβερνήσεις υπέγραφαν αβίαστα και κουτοπόνηρα ό,τι τους προσέφεραν, άνευ διαπραγμάτευσης, αφού μετά επέλεγαν οι ίδιες τι θα εφαρμόσουν αναλόγως των συμφερόντων που ήθελαν να εξυπηρετήσουν.

Υπήρχε πάντα μια δικαιολογημένη σύγχυση αν ότι επιβαλλόταν αποτελούσε πράγματι απαίτηση της Τρόικα ή νομοθετικές πρωτοβουλίες για κάλυψη ιδίων και διαπλεκόμενων συμφερόντων. Η μεταφορά του κόστους διάσωσης στην κοινωνία και η εμβάθυνση των κοινωνικών αδικών έγινε υπό το μανδύα της αναγκαστικής συμμόρφωσης με επιταγές μνημονιακών υποχρεώσεων για να απορροφάται το πολιτικό κόστος.

Αυτό πλέον σταματά. Η κυβέρνηση πέτυχε να της παραχωρηθεί η αποκλειστική ευθύνη για την πορεία της χώρας στο υφιστάμενο πλαίσιο. Θα έπρεπε λοιπόν να μιλήσουμε και να συγκεντρωθούμε στα μέτρα που θα ακολουθηθούν, στο ποιες μεταρρυθμίσεις από τις υπογραφείσες πρέπει να υλοποιηθούν και ποιες όχι, ποιες θα απορρίψουμε και με ποιες θα τις αντικαταστήσουμε ώστε να έχουμε αποτέλεσμα, δημοσιονομικά, πολιτικά και κοινωνικά για να επιτευχθούν και οι δύσκολες τομές. 

Δεν μιλήσαμε όμως για τίποτα από όλα αυτά. Ούτε οι δημοσιογράφοι, ούτε τα κόμματα, ούτε οι μικρόκοσμοι των κοινωνικών μέσων δικτύωσης.  

Ο δημόσιος διάλογος επικεντρώθηκε στο αν είναι αυστηρή η Πρόεδρος της Βουλής ή γιατί είναι τόσο αυστηρή. Μετά ασχοληθήκαμε με τον Τσίπρα που λαϊκίζει αφού πετά με αεροπλάνο της γραμμής και στην economy class.

Άλλοι θυμήθηκαν ότι και ο Σαμαράς είχε κάποτε προσφέρει το πρωθυπουργικό αεροσκάφος για ένα μικρό παιδί, ξεχνώντας βέβαια ότι ο Σαμαράς δεν λερωνόταν συνταξιδεύοντας με απλούς θνητούς ή ότι ο Βενιζέλος ως Υπουργός χρησιμοποιούσε το Falcon για τις διακοπές του! 

Αναλύαμε επί άρθρα και επί ημέρες το δάχτυλο του Βαρουφάκη σε μία ομιλία για ένα βιβλίο του (Ο παγκόσμιος Μινώταυρος) στο Ζάγκρεμπ που κανείς βέβαια δεν έχει διαβάσει από όσους τον υποτιμούσαν ή τον χλεύαζαν.

Βντεοσκοπήθηκε το δάχτυλο, το ψάχναμε, το ξαναψάχναμε το δάχτυλο, το βλέπαμε, το αναλύσαμε, το είδαμε σηκωμένο ψηφιακά και σε slow motion, το εξαντλήσαμε το δάχτυλο του Βαρουφάκη. Δεν μείναμε όμως στον πολιτικό λόγο του Βαρουφάκη, που παραμένει ο πιο δημοφιλής Υπουργός της κυβέρνησης, αλλά στο δάχτυλο του αν και η κυβερνώσα Γερμανία βέβαια ουδόλως ασχολήθηκε με αυτά αλλά με την πολιτική.

Κατρουγκαλιάδα μετά. Στη βάση συζήτησης ενός συκοφαντικότατου δημοσιεύματος με ένα προκλητικά πλαστογραφημένο έγγραφο και με γυμνό μάτι ακόμα. Δημοσιογραφική αθλιότητα πολλαπλώς ποινικά κολάσιμη που όμως αρκούσε να ικανοποιήσει τις πολιτικές ιδεοληψίες και να θρέψει έναν αυτιστικό δημόσιο διάλογο χωρίς κανένα απολύτως πολιτικό περιεχόμενο.

Για το αποθρασυμένο βέβαια μιντιακό σύστημα που κράτος εν κράτει με την παλαιότερη εξουσία χτυπά κίτρινα και ευθέως παράνομα και στα όρια της ασυδοσίας, δεν μίλησε η αντιπολίτευση αλλά φλέρταρε με αυτό αφού την ευνοούσε στο πολιτικό παιχνίδι όπως το αντιλαμβάνεται.

Βαρουφακιάδες, Κατρουγκαλιάδες και παρόμοια λοιπόν. Kαμία συζήτηση επί της ουσίας, κανένας λόγος για τις μεταρρυθμίσεις, για τα μέτρα, τα ισοδύναμα, την δημοσιονομική ισορροπία, την διόρθωση της αντιπαραγωγικής οικονομίας και την αποκατάσταση των κοινωνικών αδικιών σε ένα στενό πλαίσιο.

Διόλου απορίας άξιο λοιπόν γιατί στις τελευταίες δημοσκοπήσεις η διαφορά του ΣΥΡΙΖΑ με τη Νέα Δημοκρατία αγγίζει τις 25 μονάδες, ενώ το Ποτάμι με το ΠΑΣΟΚ συρρικνώνονται πλέον στο ύψος της οριακής εισόδου στη Βουλή. Πράγμα λογικό αφού ο αντιπολιτευτικός λόγος δεν απευθύνεται στους Έλληνες αλλά σε διαρκώς συρρικνούμενα κομματικά ακροατήρια.

Ο Σαμαράς ακόμα περιμένει το ατύχημα και είναι εξαφανισμένος στο κοινοβούλιο και γενικώς, ο Άδωνις φωνάζει τώρα αντιμνημονιακά, το ΠΑΣΟΚ ψάχνει αρχηγό μεταξύ της Φώφης και του Χειμωνά, ενώ ο Σταύρος αναλύει στη Βουλή τα μειονεκτήματα της δραχμής με άρθρα των Υπουργών της κυβέρνησης...

Με άλλα λόγια η πολιτική ηθογραφία της αντιπολίτευσης κινείται στα όρια της πλάκας και του κιτρινισμού αφού έτσι ικανοποιείται ο πολιτικός φανατισμός. Για τα σοβαρά και τα ζητούμενα κανένας λόγος. Πολιτικός αυτισμός και συρρίκνωση, σε μια Ελλάδα που διαρκώς και αναγκαστικά θα ανακαλύπτει την σχέση της με την νέα κυβέρνηση λόγω της απουσίας κάθε εναλλακτικής. 

Η φουστανέλα και ο Σταύρακας

Ο επικεφαλής του Ποταμιού Σταύρος Θεοδωράκης με αφορμή δηλώσεις του υπουργού Δικαιοσύνης Νίκου Παρασκευόπουλου, σύμφωνα με τις οποίες είναι έτοιμος να δώσει την άδεια για κατάσχεση περιουσιακών στοιχείων του γερμανικού κράτους στην Ελλάδα, υποστήριξε στη Βουλή:

«Ο κ. Παρασκευόπουλος είναι υπουργός 45 μέρες και τις τελευταίες δύο μέρες έχει δώσει τέσσερις συνεντεύξεις μόνο και μόνο για να δηλώσει ότι ετοιμάζεται να δημεύσει τη γερμανική περιουσία στην Αθήνα. Δεν μπορώ να γνωρίζω πώς ένας γερμανοτραφής νομικός, όπως είναι ο κ. Παρασκευόπουλος, αποφάσισε να φορέσει φουστανέλα και να ενταχθεί στην ομάδα Καμμένου, αλλά αυτή είναι η πραγματικότητα.

Θα μου επιτρέψετε να σας πω και κάτι πιο σκληρό. Διαρρέουν από το υπουργείο Δικαιοσύνης ότι σκέφτονται να κατασχέσουν το Ινστιτούτο Γκαίτε. Φαντάζομαι ότι ο κ. Παρασκευόπουλος γνωρίζει τι είναι το ινστιτούτο Γκαίτε και τι έχει προσφέρει, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και στην Ευρώπη. Αυτές οι δηλώσεις, όπως και οι διαρροές, είναι ντροπή και θα βρει χειροκροτητές μόνο μέσα στους φασίστες και όχι στον ελληνικό λαό».

Για να είμαι ειλικρινής σοκαρίστηκα με τη δήλωση. Όπως και πολλοί. Ας προσπεράσουμε το γνωστό φιλελεύθερο λαϊκισμό με το ινστιτούτο Γκαίτε, το οποίο άλλωστε δεν κατάσχεται και άλλων φτηνών κλισέ. Ουδείς μίλησε για κανένα πνευματικό ινστιτούτο. 

Η διεκδίκηση ενός ανθρωπιστικού δικαιώματος που συνδέεται με τις αποζημιώσεις εκτελεσθέντων θυμάτων ή του αναγκαστικού δανείου που υποχρεώθηκε να συνάψει η ρημαγμένη χώρα μας στο Γερμανικό κράτος την εποχή του Β' Παγκοσμίου Πολέμου δεν χωράει φτηνά επικοινωνιακά δημοσιογραφικά κλισέ επιλεγμένα για να διεγείρουν το μίσος. 

Μπορει βέβαια να υπάρχουν διαφωνίες ως προς την τακτική της κίνησης πολιτικά αν και στο Κοινοβούλιο υπήρχε ομοφωνία. Σε κάθε περίπτωση όμως οι δηλώσεις είναι προκλητικές. 

Θα έπρεπε ως αρχηγός κόμματος, ο Σταύρος, να βουτά λίγο τη γλώσσα στο μυαλό του πριν να μιλά και να εκτίθεται, συρρικνώνοντας ακόμα περισσότερο ένα χώρο ο οποίος έχει βέβαια στεγάσει κάθε καρυδιάς καρύδι και κάθε λογής πολιτευτών τύπου Ψαριανού, Λυκούδη, Τατσόπουλου και διάφορων άλλων ταξιδευτών που αλλάζουν κόμματα σαν τα πετσετάκια για να διατηρήσουν το 10χιλιαρο μηνιαίως. Ή άλλων που αποκαλούσαν τον κόσμο τρολ της δραχμής πριν λίγο καιρό. 

Αλλά ας πούμε ότι οι σχετικές επιλογές του Σταύρου αποτελούν πολιτικό του δικαίωμα στην προσπάθεια του να τα αλλάξει όλα χωρίς να γκρεμίσει τίποτα (με τον Λυκούδη, τον Ψαριανό, τον Τατσοπουλο και τα καλλιτεχνικά τους ψευδώνυμα στο facebook βλ. Λουκά Σιδηρόπουλο). 

Να δούμε όμως λίγο τη δήλωση. 

Η διεκδίκηση των πολεμικών αποζημιώσεων είναι ζήτημα φουστανέλας Σταύρο Θεοδωράκη; 

Και ποιους ακριβώς αποκαλείς φασίστες; 

Ωπα. 

Εδώ υπάρχει θέμα. 

Και εντάξει οι προασπιστές της γερμανικής κυβέρνησης, του γερμανικού κράτους και των ναζί προφανώς αφού δυσαρεστούνται από την έγερση ενός δικαιώματος που αφορά τις αποζημιώσεις των ζώντων συγγενών των θυμάτων από μαζικές σφαγές όπως στο Δίστομο για το οποίο ο Άρειος Πάγος έχει αναγνωρίσει το δικαίωμα εκτέλεσης κατά του Γερμανικού δημοσίου. 

Η φουστανέλα όμως τι φταίει φίλε Σταύρο να χρησιμοποιείται με τόση αλαζονεία ως ένδειξη πολιτικής μωρίας; 

Θα έπρεπε να διαβάσει, ο Σταύρος, λίγο ιστορία αφού χρησιμοποιεί ως εκφραστής ενός κόμματος στο Ελληνικό Κοινοβούλιο τη χρήση της λέξης και την ιστορία της φουστανέλας.

H φουστανέλα θεωρείται εθνικό ένδυμα. Κατά πολλούς μάλιστα η φουστανέλα προέρχεται από τον αρχαιοελληνικό χιτώνα. Δεν υπάρχει κάποιος επικοινωνιολόγος εκεί στο Ποτάμι να το πει; 

Τόσοι σπουδασμένοι βρίσκονται. Καθηγητάδες με πτυχία. 

Η φουστανέλα είναι επίσης ένδυμα ευρύτερο του ελληνισμού. Είναι βαλκάνιο. Και είναι και ποιμενικό. Είναι τίμιο ένδυμα αυτή η λευκή αυτή φούστα με υφάσματα που δένονται μεταξύ τους και σουρώνονται στη μέση. Την φορούσαν ποιμένες γιατί προσέφερε ελευθερία στις κινήσεις τους. Βοσκοί. Κλέφτες αργότερα και αρματωλοί. 

Ακόμα πιο σύγχρονα την φορούσαν οι τσολιάδες, η εμπροσθοφυλακή των Ελλήνων πολεμιστών, μέχρι και την εποχή της Μικρασιατικής Καταστροφής. Σήμερα την φορούν οι τσολιάδες που φυλουν, συμβολικά έστω, το Ελληνικό Κοινοβούλιο. 

Η φουστανέλα δεν φταίει σε τίποτα να γίνεται αντικείμενο χλευασμού για μικροπολιτικές σκοπιμότητες. Η φουστανέλα έχει τραγουδηθεί στο δημοτικό μας τραγούδι. Είναι μέρος της ελληνικής ιστορίας. Δεν μπορώ να πιστέψω ότι Έλληνας πολιτικός αρχηγός κόμματος, δεν έχει διαβάσει την δημοτική μας παράδοση. Ούτε βέβαια ότι την σνομπάρει και την αναθεματίζει. 

Η φουστανέλα και κάποιοι συμβολισμοί χρήζουν περισσότερου σεβασμού, ιδιαιτέρως από αρχηγούς κομμάτων που αναγκαστικά αντιπροσωπεύουν στο δημόσιο λόγο τους και όσους τους ψήφισαν. 

Ο ίδιος ο Σταύρος οφείλει να μιλά όχι ως Σταύρακας αλλά ως αρχηγός κόμματος. 

Χρειάζεται λιγότερη έπαρση και αλαζονεία ακόμα και από αυτόν που δήλωνε ότι με 5% και 6% πηγαίνεις σπίτι σου ή ότι προσωπικά ο ίδιος μπορεί να σώσει την Ελλάδα. 

Όσον αφορά το Ιντιτούτο Γκαίτε ουδείς μίλησε γι αυτό. Ούτε ο Υπουργός Δικαιοσύνης του οποίου το ήθος και η σοβαρότητα πέρα από την επιστημονική του επάρκεια προφανώς δεν θα του επιτρέψουν να ασχοληθεί με τις δηλώσεις. 

Οι φασίστες όμως που διαβάσαμε, ποιοι είναι; 

Ποιους αποκαλεί φασίστες ο Σταύρος; 

Όσους διαφωνούν μαζί του; 

Γιατί ένα από τα γνωστά γνωρίσματα του φασισμού είναι η αποστέρηση της άλλης άποψης. 

Ή αλλιώς η εκμηδένιση της. 

Και δεν γίνεται να εκμηδενίσουμε ούτε τη λαϊκή μας παράδοση, για την οποία έχουν γράψει πολλοί σοβαροί άνθρωποι στη χώρα, με το δεόντα σεβασμό απέναντι στα γνήσια λαϊκά και εθνογραφικά μας χαρακτηριστικά, ούτε να την απαξιώνουμε, ούτε να την φτύνουμε πολιτικά, ούτε βέβαια να αποκαλούμε φασίστες όσους διαφωνούν μαζί μας. 

Aς βρεθεί λοιπόν κάποιο άλλο κλισέ που να μην προσβάλλει την λαϊκή μας παράδοση ούτε και την ιστορία μας. Χρειάζεται λίγο σεβασμός σε κάποια σύμβολα και στην ιστορία μας από νεόκοπους αυτοχαρακτηριζόμενους ''ηγέτες''. 

Βέβαια υπάρχει και το ενδεχόμενο ο Σταύρος να φωνάζει ώστε δεδομένης της πλήρους απουσίας οιασδήποτε αντιπολίτευσης, να εμφανιστεί στο τέλος ως αναπληρωτής της.

Αυτό βέβαια, αν ισχύει ως τακτική, είναι λίγο ατυχής για έναν ''εκσυγχρονιστή''. 

Επίσης δεν θα αποδώσει. Η ΧΑ θα αυξήσει πιθανότητα τη διαφορά της με το Ποτάμι αν ακολουθηθεί αυτή η πρακτική. Είναι το πεδίο της. 

Τι ακριβώς συναγωνίζεται ο Σταύρος και προς τα που οδεύει; 

Δεν είναι για τα σάντουιτς και τους καφέδες

Το κράτος συμμετέχει κατά 51% στη Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού. Έχει επομένως τον έλεγχο και την ευθύνη της. 

Μετά την απελευθέρωση της αγοράς της ενέργειας, κατ' εφαρμογή Κοινοτικής νομοθεσίας, η σχετική αγορά άνοιξε βέβαια και στην Ελλάδα, από το 2012, αλλά κατέληξε σε φιάσκο. Η Δ.Ε.Η. σήμερα απολαμβάνει ουσιαστικά μονοπωλιακό χαρακτήρα αν και η σχετική αγορά παραμένει ανοιχτή. 

Ο δημόσιος χαρακτήρας της Δ.Ε.Η. ισχύει σύμφωνα και με τον ιδρυτικό της νόμο όπως ισχύει σήμερα αλλά και σύμφωνα με το οργανικό κριτήριο αφού το κράτος έχει την πλειοψηφία των μετοχών της και ορίζει την διοίκηση της. Ισχύει όμως και σύμφωνα με το λειτουργικό κριτήριο αφού η Δ.Ε.Η. παρέχει μια κοινωφελή υπηρεσία για το κοινωνικό σύνολο που αφορά ένα δημόσιο αγαθό.

Ποιος εκπροσωπεί το δημόσιο συμφέρον; Το κράτος. 

Ποιος εκπροσωπεί το κράτος ; Η εκλεγμένη κυβέρνηση. 

Αυτή πρέπει να προασπίζει το δημόσιο συμφέρον. 

Στη νέα Συλλογική Σύμβαση Εργασίας για τους εργαζομένους της ΔΕΗ προβλέφθηκε το γνωστό πλέον επίδομα για τροφεία εργαζομένων,  αξίας 6 ευρώ ημερησίως.

Δηλαδή για έναν καφέ και ένα σάντουιτς όπως είπε χαρακτηριστικά ο Πρόεδρος της ΓΕΝΟΠ Δ.Ε.Η. 

Γιατί όμως ξέσπασε σάλος για την έμμεση αυτή αύξηση του μισθού (o μισθός παρέχεται όχι μόνο σε χρήμα αλλά και σε είδος ενώ ορισμένα είδη όπως τα σάντουιτς και οι καφέδες δεν φορολογούνται κιόλας) που θεωρήθηκε από τους περισσότερους ως συντεχνιακή και προνομιακή;

Η αξία της εργασίας βέβαια σε μία επιχείρηση δεν μπορεί να καθορίζεται από το Νόμο. Είναι καλύτερο να ρυθμίζεται από τους ίδιους τους εργοδότες και τους εργαζόμενους. Η συναίνεση είναι το ζητούμενο. Η εξισορρόπηση των συμφερόντων, μέσω διαπραγματεύσεων εργοδοτών-εργαζομένων, που θα καθορίσουν το καθεστώς και την αξία της παρεχόμενης εργασίας. 

Τι γίνεται όμως όταν ο ουσιαστικός εργοδότης είναι το κράτος; Με ποια κριτήρια πρέπει να σταθμίσει η εκάστοτε κυβέρνηση τον ρόλο της ως εργοδότη μιας δημόσιας επιχείρησης αλλά και ως ρυθμιστή των σχέσεων εργασίας σήμερα στην κοινωνία; 

Είναι γεγονός βέβαια ότι η συνδικαλιστική οργάνωση των εργαζομένων της ΔΕΗ έχει συμφέρον να παλεύει και να διεκδικεί το καλύτερο για τους εργαζόμενους που εκπροσωπεί. Καλά κάνει.

Όμως εδώ το κράτος βρίσκεται στην άλλη πλευρά του τραπεζιού. Και η ΔΕΗ είναι επιχείρηση για την οποία έχει την ευθύνη. 

To κράτος έχει βέβαια συμφέρον να είναι παραγωγική μια δημόσια επιχείρηση, να παρέχει σωστές υπηρεσίες και να διανέμει μέρισμα δηλαδή κέρδος στους μετόχους (στο οποίο άλλωστε υπάγεται κατά πλειοψηφία και το ίδιο) ώστε να μπορεί να το αξιοποιήσει αναπτυξιακά στον τομέα της ενέργειας. 

Από την άλλη όμως το κράτος έχει και την ευθύνη να διασφαλίζει ότι δεν θα υπάρχουν εργαζόμενοι δύο ταχυτήτων στην κοινωνία, την οποία επίσης εκπροσωπεί και πρέπει να εκφράζει.

Το δημόσιο συμφέρον άλλωστε αποτελεί ευρύτερη έννοια του συμφέροντος μιας δημόσιας επιχείρησης. Το τελευταίο είναι μέρος του όλου αλλά δεν μπορεί να είναι σε δυσαρμονία με αυτό. 

Δεν είναι λοιπόν για τον καφέ και τα σάντουιτς που ο κόσμος δυσαρεστήθηκε. Ούτε για τα 6 ευρώ ημερησίως. Είτε παρέχονται σε χρήμα, είτε σε κουπόνια, ειτε σε σάντουιτς με καφέδες. Ούτε θέλει να ψοφήσει η κατσίκα του γείτονα. Ο κόσμος δυσαρεστήθηκε επειδή διαπίστωσε ότι κάποιες ανισότητες αμβλύνονται ενώ πρέπει να εξισορροπούνται. Ο Νίκος Φίλης το έγραψε χαρακτηριστικά και με σκληρή γλώσσα.

Η κυβέρνηση μετρά την πρώτη επικοινωνιακή της απώλεια αν και η αναδίπλωση της ΔΕΗ μετά το σάλο που προκλήθηκε, ο εξορθολογισμός του μέτρου της παροχής τροφείου και οι εξηγήσεις του Μαξίμου επιχείρησαν να μετριάσουν την δυσαρέσκεια. Η ζημιά όμως έγινε. 

Το σύνθημα ''Δικαιοσύνη'' ήταν αυτό που ενέπνευσε στην ουσία και με τους πολιτικούς του συμβολισμούς πολύ κόσμο να στηρίξει τον ΣΥΡΙΖΑ. Δεν αξίζει ούτε να κλονιστεί ούτε να χαθεί η εμπιστοσύνη αυτού του κόσμου για αναδρομικές παροχές λίγων συνδικαλιστών ή για καφέδες.

Είναι πολιτικά ανόητο πρώτα απ' όλα. 

Αλλά δεν είναι και δίκαιο.

Ο νόμος, από την εποχή του Σόλωνα έλεγαν οι πρόγονοι μας, είναι η τέχνη του καλού και του ίσου. Η δε ισότητα, σύμφωνα και με το Σύνταγμα, επιβάλλει την όμοια αντιμετώπιση όμοιων καταστάσεων και την ανόμοια αντιμετώπιση ανόμοιων καταστάσεων. Αυτό δεν χρειάζεται κανείς νομικός να εξηγήσει τι σημαίνει. 

Ναι, η αριστερά πρέπει να έχει στόχο την ισότητα προς το καλύτερο και όχι προς το χειρότερο στις σχέσεις εργασίας. Για όλους. 

Ναι, η εξίσωση πρέπει να στοχεύει προς τα πάνω και όχι προς τα κάτω.
Σύμφωνοι. 

Αλλά μέχρι να παραχθεί αρκετός πλούτος ώστε η εξίσωση να μπορεί να κατευθυνθεί προς τα πάνω, η ουσιαστική ισότητα επιβάλλει την αυτοσυγκράτηση των πιο καλά αμειβομένων εργαζομένων και την διάθεση ακόμα και των σάντουιτς στους αναξιοπαθούντες. 

Στον ιδιωτικό τομέα άλλωστε η κυβέρνηση αναγκάστηκε να υπαναχωρήσει λόγω των οικονομικών συνθηκών και μετέφερε την σταδιακή αποκατάσταση του κατώτατου μισθού στα 741 ευρώ για το 2016. Οι συγκρίσεις γίνονται αναπόφευκτα, ακόμα και αν η ΔΕΗ είναι κερδοφόρα και μπορεί να διανείμει μέρισμα ή να δώσει αυξήσεις στους εργαζομένους της.

Πρώτα λοιπόν η αποκατάσταση και μετά η διάχυση του παραγόμενου πλούτου, που όπως φαίνεται κιόλας δεν είναι αρκετός ακόμα και για να καλυφθούν βασικές ανάγκες. Αυτό λέει ο κόσμος, αυτό λέει η αριστερά, αυτό πρέπει να πετύχει και η κυβέρνηση.

Ισότητα και ας είναι και στα λίγα. Στην φτώχεια μας να είμαστε τουλάχιστον ίσοι όσο γίνεται. Έτσι θα υπάρξει ενότητα στις δύσκολες εποχές. Από εκεί ξεκινάμε.

Αλλιώς το ξύδι, όπως είπε και ο κ. Φωτόπουλος, σίγουρα δεν θα το πιει ο ίδιος σύντροφοι ...