Κυριακή 2 Μαρτίου 2014

Το ποτάμι, τα κόμματα και οι πολίτες

Σύμφωνα με το μανιφέστο του κόμματος που ίδρυσε ο Σταύρος Θεοδωράκης πολλά προβλήματα που αγγίζουν πράγματι την μεγαλύτερη μερίδα των Ελλήνων σηματοδοτούν την αιτία γέννησης του ''Ποταμιού". Ο συμβολισμός είναι βέβαια επιτυχημένος. Ρυάκια μικρά από σκέψεις ανεξάρτητων κομματικών συμπολιτών ενώνονται και διασταυρώνονται δημιουργώντας το μεγάλο ποτάμι. Η πολιτική βέβαια είναι κάτι διαφορετικό από την φυσική. Με αφορμή πάντως τον γενικότερο στόχο του εγχειρήματος και όχι το Ποτάμι αυτό καθ' εαυτό, την ένωση δηλαδή πολιτών ακόμα και μέσω του ίντερνετ και την μεταμόρφωση τους σε έναν ενιαίο πολιτικό ή κομματικό φορέα μπορούν να γραφτούν πολλά.

Η κοινή διαπίστωση ότι το υπάρχον πολιτικό σύστημα είναι ηθικά χρεοκοπημένο στη συνείδηση των πολιτών και ότι οι εκπρόσωποι του δεν εμπνέουν, μπορεί βέβαια να βρει πολλούς ανθρώπους σύμφωνους σαν παραδοχή. Η κοινότητα ενός κόμματος όμως χρειάζεται να έχει κάτι περισσότερο ως βάση από την διαμαρτυρία της για κάτι. 

Ο κόσμος στις πλατείες, στις μεγάλες πορείες του 2010 ενάντια στο μνημόνιο, ενώθηκε από την κοινή ανάγκη διαμαρτυρίας ενάντια σε μία πραγματικότητα. Δεν καπελώθηκε βέβαια πολιτικά αλλά τα μέλη του αριθμούσαν φίλους όλων των κομμάτων. Από την αντιμνημονιακή τότε Νέα Δημοκρατία, μέχρι την εξωκοινοβουλευτική αριστερά ή την Χρυσή Αυγή, φίλοι των κομμάτων όλων των αποχρώσεων της αριστεράς (ΣΥΡΙΖΑ, ΚΚΕ, ΑΝΤΑΡΣΥΑ) ή και της δεξιάς (ΑΝ.ΕΛ, ΝΔ) συναντήθηκαν στους ίδιους χώρους και μοιράστηκαν τα ίδια συνθήματα. Τίποτα κοινό όμως σήμερα δεν υπάρχει και κανένα σημείο σύγκλισης ή κομματικών συνεργασιών μεταξύ των πολιτικών φορέων των οποίων οι φίλοι τους ενώνονταν ως προς τη διαμαρτυρία τους κατά του πολιτικού συστήματος. 

Πολιτικοί φορείς εξάλλου ή κόμματα που μένουν μακρυά από ιδεολογικούς καθορισμούς (αριστερά, δεξιά, φιλελεύθερα) και συστήνονται με σκοπό να γνωριστούν τα μέλη τους για να συμφωνήσουν μετά σε μια ιδεολογική πλατφόρμα με σαφή χαρακτηριστικά, θέσεις και προτάσεις, ξεκινούν αντίστροφα την πορεία τους. Το κόμμα ή ο πολιτικός φορέας παίρνει βέβαια πνοή από τους υποστηρικτές του τους οποίους και εκφράζει αλλά πρέπει να έχει ήδη ένα διαμορφωμένο μύθο ή μια συγκεκριμένη πολιτική προοπτική για να συσπειρώσει γύρω του τους φίλους του.

Σε πρακτικό επίπεδο λίγες εβδομάδες πριν από εκλογές είναι αδύνατο να συμφωνήσει κανένα ετερόκλητο συνοθύλευμα ακόμα και άξιων πολιτών σε καίρια σημασίας ζητήματα. Λιγότερο κράτος ή καλύτερο κράτος; Τι μέτρα θα πάρουμε για την ανθρωπιστική κρίση; Πως θα επαναφέρουμε στο παιχνίδι της επιχειρηματικότητας και του ζωτικού οικονομικού χώρου χρεωμένους, μικρομεσαίους, δανειολήπτες και φτωχοποιημένους συμπολίτες μας και με ποια μέτρα; Ποια η θέση απέναντι στην υγεία που σβήνει; Ποια θα είναι η φορολογική πολιτική; Ποια η θέση απέναντι στο χρέος; Θα πληρωθεί κατά τα συμφωνηθέντα; Πως θα λειτουργήσει η αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας και το ΤΑΙΠΕΔ; Ποια στάση εκπροσωπείται απέναντι στις τράπεζες και τον έλεγχο αυτών;

Ποια ζητήματα είναι λυμένα σύμφωνα με τη σημερινή πραγματικότητα και ποια μένει να λυθούν και με ποιο τρόπο; Aυτά και πολλά άλλα είναι ερωτήματα οι απαντήσεις των οποίων διαμορφώνουν ένα κόμμα και εμπνέουν πολίτες να υποστηρίξουν ή να ενταχθούν σε αυτό. Όταν όμως όλα αυτά μένει να συμφωνηθούν από άγνωστους μεταξύ τους ανθρώπους, χωρίς ιδεολογικές ή πολιτικές κοινές αναφορές, χωρίς δεσμούς επικοινωνίας και καταστατικούς κανόνες λειτουργίας το εγχείρημα μοιάζει βέβαια τολμηρό και επαναστατικό αλλά είναι ταυτόχρονα και προβληματικό.

Κόμμα του ίντερνετ βέβαια και βιαστικά διαμορφωμένο ήταν οι ΑΝ.ΕΛ. Είχαν όμως ιδεολογική-πολιτική αναφορά καθώς και αρχηγό. Ο κόσμος του κόμματος είχε τις αναφορές του για να υποστηρίξει αυτόν τον πολιτικό φορέα. Υπήρχε το "εμείς" με άλλα λόγια σε σχέση με το ''οι άλλοι''. Το εμείς προσδιοριζόταν από ένα σύνολο κοινών χαρακτηριστικών που έδινε μια ταυτότητα στο κόμμα ή τον πολιτικό φορέα. Σε κινήματα μη διαμορφωμένα και χωρίς κοινές αναφορές το στοιχείο της ταυτότητας εκλείπει, είναι ζητούμενο και πρόβλημα και όχι δεδομένο. 

Η σύντομη ιστορία των ετερόκλητων 58 εξάλλου των οποίων ο πολιτικός χρόνος συνέπεσε να τελειώσει με τη γέννηση του πολιτικού φορέα του Ποταμιού έδειξε επίσης και κάτι άλλο. Ακόμα και πολιτικοί σχηματισμοί που αποτελούνται από ανθρώπους που γνωρίζουν τους κανόνες του πολιτικού παιχνιδιού, που έχουν σχέσεις με μέσα ενημέρωσης και γνωρίζουν τους κανόνες προβολής, δεν μπορούν ωστόσο σήμερα να επιβιώσουν πολιτικά αν δεν έχουν πραγματική επαφή με τον κόσμο και την κοινωνία.

Στις εποχές που ο κόσμος κουράστηκε και απογοητεύτηκε από την πολιτική και το επικοινωνιακό management αυτής, η προβολή ενός κόμματος δεν αρκεί για να στεριώσει. Το Ποτάμι δεν έχει άλλωστε πολιτικές θέσεις παρά μόνο ευχές για δημιουργία, ανάπτυξη, καινοτομία κ.τ.λ. Μεταφέρει ευχές και οράματα , χωρίς ωστόσο πολιτικές θέσεις. Δεν είναι μνημονιακό ή αντιμνημονιακό, δεν έχει θέσεις για τις συντάξεις, για τους μισθούς, δεν περιγράφει καν τους τρόπους ανάπτυξης της επιχειρηματικότητας που υποτίθεται ότι εκφράζει. Ο κόσμος θα το προσπεράσει αν δεν αισθανθεί ότι είναι δικό του, αν νοιώσει ότι είναι κάτι που δεν τον αφορά. Και όσο και αν η αναγνωρισιμότητα μετρά ένας επαγγελματίας, ακόμα και ένας δημοσιογράφος που ασχολείται με την πολιτική κρίνεται τελικά ως πολιτικός και όχι ως συμπαθητική ή καλώς εννοούμενη γραφική φιγούρα. 

Η δυσκολία πάντως του εγχειρήματος δεν θα πρέπει να αποστερεί κανέναν από το να το δοκιμάσει. Η ίδια η κινητοποίηση των πολιτών ή η πολιτικοποίηση τους δεν μπορεί παρά να έχει θετικά αποτελέσματα. Αν μη τι άλλο αποκτάται συνείδηση των κοινών. Όσον αφορά το υπεσχεμένο καινούργιο βέβαια ο κόσμος είναι πάντα ο τελικός κριτής. Και στις μέρες μας είναι αυστηρός. Το τελευταίο, βέβαια, πρέπει να προβληματίζει τους πάντες. 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου